YAŞLANMADAN YAŞAMAK

Bende iki şey var yaşlanmayan

Yaşlanmayacak olan

Umut ve heyecan

İlkokulda hemen hemen tüm etkinliklerde şiirler okurdum.

Yüreğimin atışı hızlanır heyecanlanırdım.

İnanın 74 yaşına geldim, aynı heyecanı yaşıyorum.

İnsan her yaşta umudunu coşkusunu korumalı.

İnsan her yaşta sağlıklı olmak için çalışmalı.

İnsan çok yaşamak ancak yaşlanmamak ister.

Hastaneye gittiğimde, sıra numarası alırken, 65 ve daha üstü butonu koymuşlar. Demek ki, 65 yaş üstü yaşlı sayılıyor. Ben 74 yaşındayım ancak kendimi yaşlı saymıyorum.

Mutlu ve gelecekten umutlu yaşıyorum.

Yaşımı soranlara 1945 doğumluyum, 45 yaşındayım diyorum. Nasıl oluyor bu? dediklerinde de, 45 yaşında dondurdum diyorum. Öyle diyorum öyle hissediyorum.

Sosyal bir insanım, kulaklarınız ağır mı işitiyor? Hemen işitme cihazı alacaksınız. Gözlerinizde katarak mı var, aldırıp yerine akıllı mercek taktıracaksınız.

Sorun varsa, çözümde vardır.

Yaşlanma “ben artık yaşlandım” dediğinizde başlar.

Kendinizi genç ve dinamik hissetmeniz için, hep yapacak bir işiniz olacak. Kitap okumakta, resim yapmakta, sivil toplum örgütlerinde görev almakta, geziye çıkmakta bir iştir bence.

“Emekli oldum. Unumu eledim eleğimi astım” demeyeceksiniz. Hep bir işiniz olacak. Akşam yatarken yarın yapacağınız işleri düşünerek yatacaksınız ki, diri kalkasınız.

Biliyoruz ki, yaşamın sonunda ölüm gerçeği var. Hepimiz öleceğiz. Ancak, öleceğiz diye her gün stres yaşamamıza gerek yok.

Kendi yaptıklarımı ve yapmaya çalıştıklarımı yazayım şimdi:

Doğru olduğunu bildiğim halde yapamadıklarım da var elbet. Bunlar için kendimi üzmüyorum. Yapmaya çalışıyorum.

Gülmeyi ve güldürmeyi severim.

Yolda yürürken bile gülümserim. Gülümseme bulaşıcıdır bilirim.

Sorunlarımız olmaz mı hiç, olmaz olur elbet. Yaşam sorun çözme sürecidir. Sorunu tanımlayacaksınız. Çözebiliyorsanız çözeceksiniz. Çözemiyorsanız kafaya takmayacaksınız. Yapılması gerekenleri yaptım diyeceksiniz.

Seçenekli düşünürüm. Her iş için mutlaka iki-üç seçeneğim olur benim. Bir kapı kapalıysa, zorlayacağınız başka kapılarda olmalı.

Sorunlarınızı paylaşabildiğiniz arkadaşlarınız olsun. Arkadaşlarımın sorunlarını çözmek beni mutlu eder. Diyelim borç veriyorsunuz, verirken seviniyorsunuz, geri alırken seviniyorsunuz. Yardım alın yardım edin, sosyal insan olun.

Doğal yaşayın, fırsat buldukça kentten uzaklaşın. Dağlarda ormanlarda gezin.

Dalından kopardığınız meyveleri ve sebzeleri tercih edin. İşlenmiş ürünlerden uzak durun. Yüz metre kareyi geçmeyen bir bahçeniz olsun. Domatesi dalından koparmanın keyfini yaşayın. Hobi Bahçeleri diye bağırmaktan dilimde tüy bitti. Birer hobi bahçesi edinin. Çıplak ayakla toprağa basın.

Yoga yapın. Meditasyon yapın. Kırlarda gülümseyerek yürüyün. Sevdiklerinizle birlikte olun. Sizi yoran, geren kötümser insanlardan uzak durun. Benimde gördüğümde gerildiğim insanlar var, onlardan uzak kalmaya özen gösteriyorum. Gördüğümde yolumu değiştiriyorum.

Bol su için, az yiyin demiyorum bunu herkes söylüyor.

Hiçbir şeyi dert etmeyin dediğimde, “ne gamsız adamsın” diyorlar. Dert edinmenin bir yararını görmedim ki. Kafaya takmayın, takıntı yapmayın.

Sessiz ve karanlık bir ortamda rahat bir yatakta düzenli uyuyun. Gülümseyerek uyuyun. Gülümseme uyuduğunuzda yüzünüzde kalsın.

Kendinizi, sağlığınızı, arabanızı, evinizi, işinizi, gelirinizi başkalarıyla karşılaştırmayın. Ben çok varlıklı mutsuz, vasat gelirli mutlu ve sağlıklı insanları çok gördüm.

Nefes aldığınız her anın keyfini yaşayın. Sadeliğin güzelliğini keşfedin. Enerjinizi başkalarını çekiştirerek harcamayın.  İhtiyacım olan her şeyim var deyin. Yoksa olur deyin.  

İster inanın ister inanmayın, ben unutmak sağlıklı olmaktır derim hep. Unuttuğumda, belleğimde yeni bilgiler için yer açıldığını düşünürüm. Geçmiş sorunları isteyerek unuturum. Çevremdeki kişilerin geçmişteki hatalarını yüzlerine vurmam. Bu hem benim hem de karşımdakinin mutluluğunu bozar.

Kin ve nefreti yüreğinize yük etmeyin. En kıt kaynağımız olan zamanı, birisine kin duyarak harcamayın. Kendi geçmişinizle barış yapın ki, şimdiki zamanınızı bozmasın.

Hep yazılır söylenir yeri gelmişken bende yazayım: Pozitif olun… Affetmeyi öğrenin. 

Herkese selam verin. Korkmayın kimse deli demez. Deseler de siz selam vermeye devam edin.

Başkalarının sizin hakkınızda ne dediğine, ne düşündüğüne takılıp kalmayın, dert etmeyin.

Kendinizi kapatmayın, haydi giyinip sokağa çıkın. Vaktiniz varsa, kırlara gidin. Özçekim yapın, paylaşın.  Kalabalıklardan, görüntü ve gürültü kirliliklerinden uzak durun. Sevdiklerinize zaman ayırın.  Mutlu umutlu ve sağlıklı yaşayın…

GİRİŞİMCİ KADINLAR

Çok değil on yıl önce, DİSK Genel Başkanı bir kadın olacak deselerdi sanırım kimse inanmazdı. Sayın Arzu Çerkezoğlu DİSK Genel Başkanı oldu. Yıllar önce benimde yönetiminde olduğum kısa adı Köy-Koop. olan Köy Kalkınma ve Tarımsal Amaçlı Kooperatif Birlikleri Merkez Birliği’nin başkanı kadın olacak deselerdi ben bile inanmazdım. Sayın Neptün Soyer Köy-Koop. genel başkanı oldu. Kadınlar toplum yaşamına etkin biçimde katılıyorlar ve başarılar sergiliyorlar. CHP İl Başkanı Sayın Canan Kaftancıoğlu’nun İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin kazanılmasında büyük payı olduğu söyleniyor.

Kadınların toplum yaşamına katılması, STK’larda, siyasette, yerel yönetimlerde, merkezi yönetimde, kamuda görev yüklenmesi, Cumhuriyetin demokrasi ile taçlandırılmasını kolaylaştıracaktır.

Kadınlarımız, Atatürk’ün gösterdiği bilimin aydınlattığı çağdaş uygarlık yolunda ilerliyorlar. Toplum yaşamına katılıyorlar. Kalkınmaya katkıda bulunuyorlar. Görev alanlarını genişletiyorlar.  Çocuklarını ülkenin mutlu geleceğinin düşünerek yetiştiriyorlar. Kadınlarımız toplum yaşamına katıldıkça etkinleşiyorlar. STK’larda, Kooperatiflerde,  kamuda görevler yüklenip başarı gösteriyorlar.

Ben, Atatürk’ün kadınlarımıza kadınlarımızın da Atatürk’e gösterdiği, ilgiyi sevgiyi ve saygıyı bir başka ülkede ve bir başka toplumda görmedim. Kadınlarımızın Atatürk’e duyduğu ilginin güvenin sevginin giderek çoğaldığını bu nedenle de ülkemin geleceğini aydınlık olduğunu görüyorum.

Kadın kooperatiflerinin çoğalıp etkinleşmesine katkıda bulunabilmek için, Kooperatifçi Kadının Kitabı adılı kitabımın yazım işlemi tamamlandı. Kitapta, Atatürk ve kadın başlığı altında, daha çok Atatürk’ün söylediği özlü sözlerden yola çıkarak, Atatürk’ün kadınlara verdiği önemi anlattığım bir bölüm de olacak. Kitapta ayrıca Atatürk ve Kooperatifçilik bölümüne de yer vereceğim.

Atatürk’ün kadına verdiği önemi görünce Atatürk için günümüzün tanımlamasıyla feminist dememek elde değil.  Mustafa Kemal Atatürk, kadına hakları verilmeden batılılaşmanın ve çağdaşlaşmanın olamayacağını biliyordu. Atatürk olmasaydı, kadınlar çoğunu henüz etkin biçimde kullanamadıkları haklarının hiç birini alamazlardı.  Hiçbir ülkede, hiçbir lider, kadın haklarını bu kadar önemsememiş bu önemli konuya bu kadar duyarlılık ve özen göstermemiş, kadın haklarının verilmesini öncelikli görev olarak görmemiştir.  Atatürk var diye ulus olarak çok şanslıyız diyebiliriz ama kadınlarımız daha şanslı demekten kendimi alamıyorum.

Kadınların kooperatifçiliğin gelişmesine büyük katkılarının olacağını düşünüyorum. Kentimizde bir kadın kooperatifleri birliği bile kurulabilir.

Sinema alanında da iyi kadın oyuncularımız olduğu kadar, film yönetmenliğine, film yapımcılığına, senaryo yazarlığına yönelen kadınlarımız da var. Bu kadınlarımızdan birisi yaşamını Manisa’da sürdüren ve senaryosunu yazdığı, yönetmenliğini yaptığı baş başrolünü oynadığı Siddah filmi, 20 Eylül 2019 tarihinde 33 ilde gösterime giriyor. Siddah Filmin bugün akşam, Manisa 45 AVM’de filmin tüm kadrosuyla birlikte izleyeceğiz.

Tamamı Manisa’da Manisalı oyuncularla çekilen “Siddah’ın devamını çekmeyi düşünüyorum” diyor filmin yönetmeni, Funda Tırpan. Funda Tırpan ve arkadaşlarını cesaretleri nedeniyle gönülden kutluyorum. Manisalılar olarak Bize düşün görev kentimizin girişimcilerini gençlerini desteklemektir. Ben Mustafa Pala olarak elimden geleni yapıyorum. Manisa Tarzanı filminin yapılmasını ardından Osmaniye’de çekimi planlanan Adem’in Trenleri filminin Manisa’da çekilmesini sağladım. Siddah filminin devamının Obasya’da çekilmesi için gereken desteği veririm.

Kurtuluş Savaşı’nda, erkeğin yanında silah kuşanarak ülkenin kurtulmasına katkı yapan kadınlar, her alanda kendilerini göstermeye başladılar. Bu ülkemiz için umut veren bir gelişmedir.
Kooperatifler kuran, ticarette öne çıkan, güzel sanatlara yönelen tüm girişimci kadınları gönülden kutluyorum…

Yukarı Çık

EYLÜL ADIN KURTULUŞ OLSUN

Eylül ayına yeni bir isim koymak gerekirse en yakışanı “Kurtuluş” olur

Türk Kurtuluş savaşında Eylül ve Ege hep birlikte anılıyorlar.

30 Ağustos 1922 Zaferi kurtuluşun müjdecisi oldu.

Ve 1 Eylül’de Uşak’ın kurutuluşu ile kurtuluşlar dizisi başladı.

Kurtuluşlar Cumhuriyet’e giden yolu da açtı.

30 Ağustos – 9 Eylül arası, bir değil onlarca destana konu olabilir.

1 Eylül Uşak, 2 Eylül Eskişehir. 3 Eylül Dursunbey, Ödemiş Eşme, 4 Eylül Tire Bayındır.

5 Eylül Nazilli Alaşehir. Bilecik, Gördes, Salihli.6 Eylül Akhisar, 7 Eylül Aydın, 8 Eylül Manisa ve 9 Eylül İzmir kurtarılıyor. Ve 10 gün gibi kısa bir süre içinde,  Ulusal Kurtuluş Destanı yazılıyor.

Manisa'nın Kurtuluşu deyince 8 Eylül 1922'de Mustafa Kemal'in askerlerinin Manisa'yı kurtarması ve Spil Dağı`na sığınan Manisalı hemşerilerimin Manisa'ya dönmesi canlanıyor gözlerimin önünde.

İşgali araştırırsanız, sonradan Hüsnüyadis adını alacak olan Manisa Mutasarrafı (valisi) Giritli Hüsnü adıyla karşılaşırsınız. Halkın direnişini kıran, düşmanı törenle karşılayan hain Hüsnüyadis. Hüsnüyadis'i yazamazdım kurtuluş gününde. Manisa bir avuç Yunanlı tarafından yakılırken karşı çıkmayanları yazamazdım. Yunan’a karşı direnmek isteyen Parti Pehlivan'a  destek olmak şöyle dursun, engel olanları  yazamazdım. Bu hain Hüsnüyadis var ya, bu  Manisa'yı düşmana bir kurşun bile attırmadan teslim eden Hüsnüyadis, araştırdıkça, okudukça öfkemi  kabarttıkça, keşke yeni Hüsnüyadis'ler olmasa diyebiliyorum sadece. Keşke yeni Hüsnüyadisler olmasa...

Müftü Alim Efendi adını ve anısını yaşatmak için hep birlikte çalışmalıyız. Parti Pehlivan için de yapılmalı aynı çalışmalar. Anıtlarını yapabiliriz. Caddelere, parklara ya da büyük binalara adlarını verebiliriz. Kurtuluş haftasında düzenlenen etkinliklerde anabiliriz bu kahramanlarımızı.

Mustafa Kemal'in kahraman askerleri, 8 Eylül'de Manisa'yı, 9 Eylül'de İzmir'i kurtardılar. İzmir'in kurtarılmasıyla, Cumhuriyet’in yolu açılmış oldu. Onun için, Atatürk ve Kuvayi Milliye Anıtının bulunduğu noktaya önerdiğimiz dört kapıdan ilki olarak Cumhuriyet Kapısı adını vermiştik ancak kimsenin bu adı kullandığı yok.  Bir kez daha tekrarlıyorum, Cumhuriyet  Kapısı adı öne çıkarılmalı ve kullanılmalı. Cumhuriyet Kapısı kentimizin dört kapısından ilk yapılanıdır. Fatih Kapısı, Bereket Kapısı ve Uygarlık Kapıları da yapıldığında, kentimizin tarihi kimliği daha çarpıcı biçimde çıkacaktır ortaya. Manisa'ya Dört Kapı önerimizi uygun ortamlarda paylaşmayı sürdürmeliyiz.

Bu kent bizim kentimiz, dün kurtaranları da bugün güzelleştirenleri de unutmayız. Unutmayacaklarımız arasında Müftü Alim Efendi, Parti Pehlivan, Gördesli Şehit Makbule gibi kahramanlarımız mutlaka olmalı. Kahramanlarımızın adları ve anıları bu güzel kentte yaşatılmalı...

NORMALLEŞME ŞART

Normalleşme için uzlaşma gerekiyor.

Milli Savunmada, Milli Eğitimde, dış politikada, uzlaşma birleşme olmadan, ne kalkınma olur, ne de Yurtta barış, Dünyada barış sağlanır.
Uzun sözün kısası; Kalıcı normalleşmenin ve uzlaşmanın yolu TBMM’den geçer.
Hep yazıyorum, hep konuşuyorum. Ayrışmaya değil birleşmeye ihtiyacımız var.
Ağır sorunlar ayrışarak değil birleşerek çözülür.
Seçim dönemi geriye kaldı. Önümüzde seçimin olmayacağı yaklaşık dört yıl var. Bu dört yılı iyi değerlendirmeliyiz. Bizim kıt kaynaklarımızın başında zaman geliyor. Parayı ve zamanı çok savurganca harcıyoruz.
Ne olur germeyelim gerilmeyelim. Germekten gerilmekten uzak durun çünkü uyuşturucu gibi bağımlılık yapar. Geri toplumlarda, gerilim yaratmak, bilinen en kolay günü kurtarma ve ayakta kalma şeklidir. Bunu yıllardır görüyoruz.
Gerilim, ayakta tutar tutmasına da üretimin, hizmetin ve dayanışmanın önünü tıkar. Oysa uzlaşma, normalleşme üretimin yolunu açar. Arzulanan da bu değil midir zaten. İstenirse, emek verilirse uzlaşma da olur, huzur da olur hizmette olur. Uzlaşma hem kolay hem zordur. Bilgi, birikim ve iyi niyet yoksa uzlaşma yerine kavga olur. Bilgili birikimli insanlarla olursan uzlaşma, cahil insanlarla olursan bozuşma olduğu hep görülmüştür.
Gerilimin en kötü yanı alışkanlık ve bağımlılık yapmasıdır dedim ya gerçekten doğru. Şimdi bir bakalım, nerelerde gerilim yaşıyoruz? Ailede yaşıyoruz sonu ayrılık oluyor. Apartmanda yaşıyoruz sonu dargınlık ve kavga oluyor. Genel kurullarda yaşıyoruz hizmet engelleniyor. Belediye meclislerinde ve TBMM`de yaşıyoruz. Hizmetin yolu kapanıyor. Toplumsal barış zarar görüyor. Ayrışma hızlanıyor. Gerilim bize yaramıyor…
Germeyen gerilmeyen toplumlar huzurlu oluyor. Huzurlu toplumlar gelişiyor. Demokrasi, çok sesliliğin uyumlu birlikteliğidir. Demokrasi, çok sesli müzik gibidir. Çok sesli müzik gibi, demokrasiyi sevmek de belli bir kültür gerektirir.
Ortak akıl, uygulaması kolay olandır da, demokrasi kültürünün olmadığı ortamlarda ulaşılması zordur. Ortak akla ulaşmakta emek gerektirir. Yapılacak iş ülkenin ortak aklını ortaya koyabilmektir.
Eğer amaç ortamı germekse, kendinizi haklı gösterecek yüzlerce neden bulabilirsiniz. Ancak iyi bilmeliyiz ki, kentte ve ülkede yapılan kavganın ne kente ne ülkeye yararı, ne de kazananı olur.
Uzlaşma söylemde var eylemde yok. Uzlaşalım ama benim dediğim olsun böyle uzlaşma olmaz. Uzlaşma üçüncü seçenek olur genellikle. Sen söylersin ben söylerim, tartışırız orta bir yerde buluşuruz. Buna uzlaşma denir. Uzlaşma özveri gerektirir. Her şeyden önce uzlaşma demokrasiye yürekten inananlar arasında olur. Bizim ülkemizde, liderler arasında uzlaşma eğilim var mı diye baktığımızda olmadığını görürüz. Yazık ki, uzlaşma ve demokrasi konusunda liderlerimizin notu çok düşük. Seçim meydanlarında, birbirleri için ağızlarına geleni söylüyorlar.
Toplumsal barışı ve dayanışmayı güçlendirmenin yolu, öncelikle farklılıklara ve çok sesliliğe saygıyı gerektirir. Demokraside tek seslilik olmaz. Çok sesliğe saygısı olanda bir arada bulunmaktan uygarca tartışmaktan kaçınmaz.
Tartışarak karar alacağız aldığımız kararlara tartışmasız uyacağız. Bunu başaramadığımızda demokrasi içinde kalkınmamız zorlaşır.
Bu ülkede siyaseti saygın bir düzeye çıkarmadan, çok sesliliği içimize sindirip, çok sesliliğin uyumunu sağlamadan demokrasimizi güçlendiremeyiz.
Şunu bilelim artık: Gerilimler karanlığa, uzlaşmalar aydınlığa götürür.

ATATÜRK VE KADINLAR

Çok değil on yıl önce, DİSK Genel Başkanı bir kadın olacak deselerdi kaç kişi inanırdı acaba? Sayın Arzu Çerkezoğlu DİSK Genel Başkanı oldu. Yıllar önce benimde yönetiminde olduğum kısa adı Köy-Koop. olan Köy Kalkınma ve Tarımsal Amaçlı Kooperatif Birlikleri Merkez Birliği’nin başkanı kadın olacak deselerdi kaç kişi inanırdı acaba? Sayın Neptün Soyer Köy-Koop. genel başkanı oldu. İstanbul CHP İl Başkanı bir kadın olacak, bir seçimi yönetecek ve başarılı olacak deselerdi ne derdik acaba? Sayın Canan Kaftancıoğlu oldu ve adından söz ettirdi…

Kadınların sosyal yaşama katılması, STK’larda, siyasette, yerel yönetimlerde, merkezi yönetimde, kamuda görev yüklenmesi, Cumhuriyet’in demokrasi ile taçlandırılmasını kolaylaştıracaktır.

Kadınlarımız, Atatürk’ün gösterdiği bilimin aydınlattığı çağdaş uygarlık yolunda ilerliyorlar. Toplum yaşamına katılıyorlar. Kalkınmaya katkıda bulunuyorlar. Görev alanlarını genişletiyorlar.  Çocuklarını ülkenin mutlu geleceğinin düşünerek yetiştiriyorlar. Kadınlarımız toplum yaşamına katıldıkça etkinleşiyorlar. STK’larda, Kooperatiflerde,  Kamuda görevler yüklenip başarı gösteriyorlar.

Ben, Atatürk’ün kadınlarımıza kadınlarımızın da Atatürk’e gösterdiği, ilgiyi sevgiyi ve saygıyı bir başka ülkede ve bir başka toplumda görmedim.  Kadınlarımızın Atatürk’e duyduğu ilginin güvenin sevginin giderek çoğaldığını bu nedenle de ülkemin geleceğini aydınlık olduğunu görüyorum.

Bu ara yoğun biçimde bir kitap hazırlığı içindeyim. “Kooperatifçi Kadının El Kitabı” adı altında, bir kitap yazmaya çalışıyorum. İstiyorum ki, kadın kooperatifçiliğinin gelişmesine benim de bir katkım olsun.

Kitapta, Atatürk ve kadın başlığı altında, daha çok Atatürk’ün söylediği özlü sözlerden yola çıkarak, Atatürk’ün kadınlara verdiği önemi anlattığım bir bölüm de olacak. Kitapta ayrıca Atatürk ve Kooperatifçilik bölümüne de yer vereceğim.

Atatürk’ün kadına verdiği önemi görünce Atatürk için günümüzün tanımlamasıyla feminist dememek elde değil.  Mustafa Kemal Atatürk, kadına hakları verilmeden batılılaşmanın ve çağdaşlaşmanın olamayacağını biliyordu. Atatürk olmasaydı, kadınlar çoğunu henüz etkin biçimde kullanamadıkları haklarının hiç birini alamazlardı.  Hiçbir ülkede, hiçbir lider, kadın haklarını bu kadar önemsememiş bu önemli konuya bu kadar duyarlılık ve özen göstermemiş, kadın haklarının verilmesini öncelikli görev olarak görmemiştir.  Atatürk var diye ulus olarak çok şanslıyız diyebiliriz ama kadınlarımız daha şanslı demekten kendimi alamıyorum.

Atatürk, kadınların Ulusal Kurtuluş Savaşı’na ve Cumhuriyet’in kuruluşuna yaptığı katkıları hep dile getirmiş, haklarının verilmesine öncülük etmiştir.  

Müslümanlık öncesinde ve eski Türklerde kadın ve erkek eşit kabul edilirdi.  Çocuklar üzerinde babanın olduğu kadar annenin de hakları olduğu savunulurdu. Türk kadını bu dönemde ata biner, kılıç kuşanır, ok atar, savaşlarda erkeğin yanında yer alırdı. Evlilik kurumunda, tek eşlilik vardı. Türk hükümdarları yabancı elçileri kabul ettikleri zaman eşleri de yanlarında olurdu. Kadın kafesin ardında değil erkeğin yanındaydı. Kadın aile içinde erkek ile eşit haklara sahipti. Türkler, kadına, çağdaşı kavimlere göre daha özel bir yer ayırmıştı.  Bu devirde kadının kocası Hakan yanında devlet idaresine katıldığı hatta bazen devleti tek başına yönettiğinin de olduğunu biliyoruz.

Osmanlı döneminde, haremin ortaya çıktığı, kadının yerinin giderek değiştiği biliniyor. Bazı fermanlarla kadınların toplumsal yaşamlarına kısıtlamalar getiriyor. Bu konuda birkaç örnek verilebilir. 1610 yılında kadınların erkeklerle aynı sandala binmeleri, 1787 de mesire yerlerine gitmeleri, 1828 yılında ince kumaştan ferace giymeleri yasaklanıyor.

Ülkemizde kadın hakları denince birçok insan gibi benim de aklıma Eski Türk toplumları ve Mustafa Kemal Atatürk geliyor.

 “Dünyada hiçbir milletin kadını, ben Anadolu kadınından daha fazla çalıştım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte Anadolu kadını gibi emek verdim diyemez. Belki erkeklerimiz memleketi istila edenlere karşı süngüleriyle düşmanın süngülerine göğüslerini germekle düşman karşısında hazır bulundular. Fakat erkeklerimizin teşkil ettiği ordunun hayat kaynaklarını kadınlarımız işletmiştir... Çift süren, tarlayı eken, ormandan odunu, keresteyi getiren, aile ocaklarının dumanını tüttüren, bütün bunlarla beraber sırtıyla, kağnısıyla, kucağındaki yavrusuyla yağmur demeyip, kış demeyip, sıcak demeyip cephenin harp malzemesini taşıyan hep onlar, hep o yüce, o fedakâr, o ilahi Anadolu kadınları olmuştur. Bundan ötürü hepimiz, bu büyük ruhlu ve büyük duygulu kadınlarımızı şükran ve minnetle sonsuza kadar aziz ve kutsal bilelim” diyor Mustafa Kemal Atatürk. 30 Mart 1923 Konya’da yaptığı konuşmada.

Mustafa Kemal Atatürk, sözlerinde de belirttiği gibi Türk kadınına her zaman güvenmiştir. Türk kadınının toplumda hak ettiği yere gelebilmesi için öncü reformlara imza atmıştır. Türk kadınının haklarını elde etmeleri sürecinde asıl önemli dönüm noktası Kurtuluş Savaşıdır. Çünkü savaşın kazanılmasında kadınlar önemli görevler yüklenmiş kahramanlıklar göstermiştir. Türk kadını, yurt savunmasında ve emperyalizme karşı verilen bağımsızlık mücadelesinde erkekle yan yana, omuz omuza savaşmıştır.

Kadınlar geliyor ayak seslerini duyun artık. Kadın erkek bir bütündür. Kadın ve erkek bir güvercinin iki kanadı gibidir. Kadın ve erkek birlikte yükselecek, Cumhuriyet demokrasi ile taçlanacaktır…

KADIN KOOPERATİFLERİ

Kadınlar kooperatif kurmak istediklerinde, Köy Kalkınma ve Tarımsal Amaçlı kooperatifler kurup, kadınları ortak yaparak, adına “Kadın Koop.” derlerdi. Ticaret Bakanlığı Kadın Koop. kurmanın zorluğunu görerek, işi kolaylaştırmak için, “Kadın Girişimi Üretme ve İşletme Kooperatifi” Anasözleşmesi hazırlayarak, kooperatifin kurulması ve işleyişi sürecini kolaylaştırdı.

Ticaret Bakanlığı, Kooperatifler Genel Müdürlüğü, ülkemizde kooperatiflerle yakından ilgilenen, Sosyal Kooperatifçilik ve Yenilenebilir Enerji Kooperatifçiliği konularında çalışmalar yapıyor. Örnek Anasözleşmeler hazırlıyor. Bize de Ticaret Bakanlığı’nın kooperatifçiliği destekleyen, çalışanlarını kutlamak ve başarılar dilemek görevi düşüyor.
Kadın Kooperatifi Anasözleşmesini baştan aşağı okudum. Hazırlayanın eline yüreğine bilgisine sağlık diyorum.

Anasözleşmede Kooperatifin Amacı ve Çalışma Konuları ayrıntılı biçimde ortaya konulmuş. Burada tümünü aktarabilmem mümkün değil. Anasözleşmenin 6. Maddesi aynen şöyle: “Kooperatifin amacı ortaklarının ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçları ile ekonomik faaliyetleri kapsamında yer alan mal ve hizmet üretimi ile bunların pazarlanmasına yönelik ihtiyaçlarını karşılamak, girişimlerini desteklemek, üretim becerilerini geliştirmek, böylece ortaklarının ekonomik menfaatlerini koruyarak sağlıklı ve gelişmiş bir çevrede yaşamalarını sağlamaktır.” Bu kapsamlı tanımın ardından, yapacağı çalışmalar sıralanıyor. Bazılarını aktarıyorum:
1) Ortaklarının ürettiği mal ve hizmetlerin yurt içinde ve yurt dışında pazarlama, tanıtım ve satışına aracılık eder, gerekli ithalat ve ihracat işlemlerini bizzat yapar ya da yaptırır.
2) Ortaklarının ve ortağı olmayan kadınlar için dikiş, nakış, keçe yapımı, seramik ve cam yapımı, el ürünleri tasarımı, moda tasarımı, takı tasarımı, ev yemekleri ve unlu gıda yapımı, pasta, çikolata yapımı ve süslemeciliği gibi üretime yönelik beceri kursları açar.
3) Ortakları için okuma-yazma, bilgisayar, girişimcilik, liderlik, mahalle anneliği, çevre düzenleme, halk sağlığı, kadın hakları ve yaşam kalitelerini iyileştirmeye yönelik çeşitli eğitim programları düzenler, bu konularda kurs ve mesleki eğitim programlarına yönelik uygulama atölyeleri açar.
4) Ortaklarının üretimleri ile seramik, cam, keçe, kumaş, gıda ve her türlü el yapımı hediyelik eşya ürünlerini satın alır, pazarlar ya da pazarlanmasını sağlar, yiyecek-içecek servisi (catering) hizmeti verir.
5) Ortaklarına hizmet, imalat ve ticaret sektörlerinde kendiişlerini kurmaları ve geliştirmeleri amacıyla danışmanlık ve eğitim hizmetleri sağlar ve ürettikleri ürünleri pazarlar. 
Ben sayfam bu kadarına izin verdiği için 25 maddenin ancak 5’ini alabildim.

Kadın Koop’u kuranların, bu Anasözleşme ile hayallerinden geçen her çalışmayı yapabileceklerini, Anasözleşmenin çok iyi hazırlanmış olduğunu bir daha belirtmek isterim.
Kadın Koop Anasözleşmesine göre, ilk Kadın Koop’u kurma önerisi Salihlili kadınlardan geldi. Salihli Belediyesi öncülüğünde ve desteğinde bir kooperatif kuracak Salihlili kadınlar. Onlara yardımcı olabilmek için, Salihli’ye gidiyorum.

Manisalı Kadınlarımızda, Manisa Kadın Koop’u rahatlıkla kurabilirler. Hatta bölgemizde kurulan Kadın Koop sayısını 7’nin üstüne taşıyarak, Kadın Kooperatifleri Birliği bile kurulabilir.

Ticaret Bakanlığı Kooperatifler Genel Müdürlüğü çalışanlarına teşekkürle başladığım yazımı, teşekkürümü yineleyerek noktalıyorum. Kooperatifler kalkınmanın etkili araçları olduğu gibi, aynı zamanda barış kardeşlik dayanışma ve işbirliğini geliştiren demokrasi okullarıdır.

RAMAZAN BAYRAMI

Ramazan Bayramımız, tatlı yiyelim tatlı konuşalım tatilimiz kutlu olsun. Ne olur insanlar bu bayramda tatlı konuşsun, bakarsınız alışırlar tatlı konuşmaya her günümüz bayrama dönüşür. Ne güzel olur değil mi? Saygı ve sevgi öne çıkar kin ve nefret yok olur.

Kentler büyüdükçe yalnızlıklar da büyüdü. Büyük kent büyük yalnızlık getirdi. Eskiden insanlar birbirlerini tanır, selamlaşırlardı.

Bayramda, kişilerin size gelmesini beklemeden, önce siz kendinize gelin. İnsanın kendine gelmesi, kendi olması çok önemli değil mi? Hep kendimize olsak, gerektiğinde hızla kendimize gelmeyi becersek, daha mutlu oluruz. Bayramlar dargınların barışma günü olmalı. “O gelsin benden özür dilesin” gibi, düşüncelere kapılmadan, barışmak için adımlar atılmalı.

Geçmişte, iftar yemekleri güzel söyleşilerle süslenirdi. Sahura kadar süren eğlenceler yapılırdı. Bu yıl ne oldu? Ramazan, ramazan boyunca politikaya alet edildi.  Bayramlar da eskiden çok farklıydı. İnsanlar en güzel giysilerini giyip bayram gezmesine çıkardı... İçtenlik vardı, sıcaklık vardı. Şimdi parası olan bayramı fırsat bilip, sahillere koşuyor. Biraz daha paralı olanlar ise soluğu yurt dışında alıyor.

Bayram ziyaretleri de çok azaldı. Kutlamalar, akıllı telefonlardan mesajlar çekilerek yapılıyor. Akıllı telefonlar, yaşamın ayrılmaz parçası haline geldi. Diz dize oturup, göz göze sohbetler yerine, saatlerce telefonlarla karşılıklı yazışma yapılıyor. Aslında, birileri mesaj yazma yarışması bile düzenleyebilir bu konuda çok başarılı olanları gördüm.

Ev ziyaretini gidildiğinde, “internet var mı, piriz nerde?” diye soruluyor hal hatır sorulmadan.
Bu satırların yazarı olarak, ben de sosyal medya bağımlısıyım. Telefon elimden düşmüyor. Beş dakikada bir elim otomatik olarak telefona gidiyor. Facebook’a ve Whatsapp’a bakıyorum hemen... Akıllı telefonlar da ayrı bir bağımlılık türü yarattı.

Ben bayram gezmelerini özlüyorum. Çok tatlı yemek, çok kahve içmek zorunda kalırdık ama birçok dostumuzla da yüz yüze görüşme olanağı bulmuş olurduk…

Her ramazanda yazısında olduğu gibi, bu bayramda da birkaç fıkra paylaşayım sizinle:

Adamın biri, Bektaşi'ye sormuş:  "Abdest almak için soyunup göle girdiğim zaman yüzümü ne tarafa döneyim"  Bektaşi:  "Elbiselerini çıkardığın tarafa dön ki çalmasınlar!" demiş.

Bir de çocuk fıkrası anlatayım:  Adamın biri yolda sevimli bir çocuk görür ve çocuğa:  Senin adın ne diye sorar. Çocuk tam söyleyeceği sırada:  Dur ben tahmin edeyim, diyerek sözünü keser, ama ipucu olarak baş harfini söylemesini ister. Çocuk:  adımın baş harfi “Y” der, adam başlar saymaya...  Yasin, Çocuk hayır anlamına başını sallar.  Yusuf.  Çocuk yine başını sallar.  Adam (Y) harfi ile başlayan tüm isimleri sıralar. Çocuk hep hayır anlamına başını sallamaktadır.  Adam sinirlenir, kız isimlerini de saymaya başlar; çocuk yine başını sallar. Adam sonunda: Bilemedim. Ne len senin ismin der.  Çocuk cevap verir: Yamazan...
Yamazan bayramınız kutlu olsun…

KOOPERATİFÇİLİK SEMİNERİ

Kooperatifçilik Semineri, 12 Haziran 2019 Çarşamba günü Saat 14.00’te Ticaret ve Sanayi Odası Kongre Salonunda yapılacak.

Sosyal Kooperatifler, Enerji Kooperatifleri ve Genel Kooperatifçilik konularında bilgiler verilecek.

Manisa’da, Sosyal Kooperatif olarak, İkinci Bahar Sağlıklı Yaşam Sitesi İşletme Kooperatifi ve Yenilenebilir Enerji kooperatifinin kurulması konusunda çalışmalar yapılıyor. Özellikle, İkinci Bahar Kooperatifi’ne ilginin giderek yükseldiğini gözlemliyoruz.

Manisa Kooperatifçiliğin, gelişkin olduğu illerimiz içinde, sadece Manisa değil, Ege Bölgesi, kooperatifçiliğin başladığı ve geliştiği bölge olmuş her zaman.

Ülkemizde kooperatifçilik hareketinin “altın dönemini” Atatürk’ün sağlığında yaşadığını biliyoruz. Atatürk’ten sonra hiçbir kamu yöneticisi kooperatifçiliğe Atatürk kadar sahip çıkıp, destek olmamıştır. Bugün kırsal ve kentsel alanda çekilen sıkıntıların bir nedeni de kooperatifçiliğe yeterli desteğin sağlanmamış olmasıdır.

21 Aralık 1844 tarihinde Dünya Kooperatifçilik hareketine öncülük eden ilk tüketim kooperatifinin İngiltere’de 28 dokuma işçisince kuruluşundan bu yana 175 yıl geçmiştir. Neredeyse iki asırdır, kooperatif hareketi o denli gelişmiştir ki, bugün Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) yaklaşık 90 ülkede 207 ulusal 9 uluslararası örgütü, 700 milyona yakın insanı çatısı altında toplayan en güçlü sivil toplum örgütüdür.

Amerika’da kırsal kesimde elektrik dağıtımının % 90’ı kooperatifler eliyle yapılıyor. Tarımda gelişen birçok ülkede örneğin Hollanda’da, İsrail’de ve birçok Avrupa ülkesinde kooperatifçilikten etkin biçimde yararlanılıyor. İspanya’da sanayi kooperatifleri çok gelişmiş durumda.

44 yıldır aralıksız kooperatifçilik yapan bir kişi olarak, şimdi üzülerek belirtmeliyim ki, ülkemizde kooperatifçiliğin gelişmesi için verilmesi gereken destek verilmiyor. Bugün kooperatiflerin tümü, kırsal ve kentsel kesimde ayakta kalma mücadelesi vermektedir. Var olduğu söylenen birçok kooperatifte ismen var cismen yok gibidir. Ancak son aylarda kooperatifçiliğe hızlı bir yöneliş oldu. Dilerim, bu yöneliş, kooperatifçiliğin yeniden şahlanmasını sağlar.

Kooperatiflerle Tarım ve Orman Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çevre Şehircilik Bakanlığı ve sayısız Genel Müdürlük ilgileniyor. Bakanlıkların ve ilgili birimlerin birbirleri arasında eşgüdüm yok. Kooperatifler için gerekli olan bir bakanlık ve bir banka kurulamadı. Kooperatiflerin bir bankasının olmayışı gelişmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Çalışmalarını Türkiye’nin yardımıyla sürdüren Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Kooperatifler Merkez Bankası varken ülkemizde olmaması hem üzücü hem de düşündürücüdür.

Kooperatifler, ulusal ve evrensel barışı, dayanışma ve demokrasiyi güçlendirir. Kooperatifçiliğin toplumun güçsüz kesimleri için umut ışığı olabilmesi merkezi ve yerel yönetimlerin kooperatifleri desteklemesiyle mümkündür.

İnsan soyu yaşadıkça, işbirliği ve dayanışma olacak. İşbirliği ve dayanışmanın olduğu ortamlarda da kooperatifçilik gelişip güçlenecektir. Kooperatifçiliğe destek verenlerin, başta Atatürk olmak üzere adları ve anıları hep yaşatılacaktır.  

12 Haziran 2019’da Kooperatifçilik Seminerinde buluşalım…