Kooperatifçiler olarak, kooperatifçilerin dışında kimse hatırlamasa da, bizim de bir günümüz var: 21 Aralık Dünya Kooperatifçilik Günü. Manisa Kadın Kooperatifi her yıl gün nedeniyle kooperatifçileri kahvaltıda bir araya getiriyor. Sağ olsunlar, beni de çağırıyorlar. Kahvaltıya katılıyorum dilim döndüğünce aklım yettiğince, kooperatifçiliğe ilişkin düşüncelerimizi paylaşıyorum. Her yıl birde yazılı basın açıklaması yapıyorum hepsi bu kadar. Ne resmi ne özel hiç kimse, kooperatifçilik gününüz kutlu olsun diye arayıp sormuyor…
Ülkemizde kooperatifçilik hareketi “altın dönemini” Atatürk’ün sağlığında yaşamıştır. Atatürk’ten sonra hiçbir kamu yöneticisi kooperatifçiliğe Atatürk kadar sahip çıkıp, destek olmamıştır. Ecevit döneminde de özellikle kırsal kooperatifçiliğin gelişmesi için çalışmalar yapılmış ancak başlayan çalışmalar sürdürülememiştir. Bugün kırsal ve kentsel alanda çekilen sıkıntıların bir nedeni de kooperatifçiliğe yeterli desteğin sağlanmamış olmasıdır.
21 Aralık 1844 tarihinde Dünya Kooperatifçilik Hareketi’ne öncülük eden ilk tüketim kooperatifinin İngiltere’de 28 dokuma işçisince kuruluşundan bu yana 175 yıl geçmiştir. Dünya’da, kooperatif hareketi o denli gelişmiştir ki, bugün Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) yaklaşık 90 ülkede 207 ulusal 9 uluslararası örgütü, 700 milyona yakın insanı çatısı altında toplayan en güçlü sivil toplum örgütüdür.
Amerika’da kırsal kesimde elektrik dağıtımının % 90’ı kooperatifler eliyle yapılıyor. Tarımda gelişen birçok ülkede örneğin Hollanda’da, İsrail’de ve birçok Avrupa ülkesinde kooperatifçilikten etkin biçimde yararlanılıyor. İspanya’da sanayi kooperatifleri çok gelişmiş durumda.
Kırk beş yıldır kooperatifçilik yapan bir kişi olarak, şimdi üzülerek belirtmeliyim ki, ülkemizde kooperatifçiliğin gelişmesi için verilmesi gereken destek verilmiyor. Bugün kooperatiflerin tümü, kırsal ve kentsel kesimde ayakta kalma mücadelesi vermektedir. Var olduğu söylenen birçok kooperatifte ismen var cismen yok gibidir.
Kooperatiflerle Tarım Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çevre Şehircilik Bakanlığı ve sayısız Genel Müdürlük ilgileniyor. Bakanlıkların ve ilgili birimlerin birbirleri arasında eşgüdüm yok. Kooperatifler için gerekli olan bir bakanlık ve bir banka kurulamadı. Kooperatiflerin bir bankasının olmayışı gelişmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Çalışmalarını Türkiye’nin yardımıyla sürdüren Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Kooperatifler Merkez Bankası varken ülkemizde olmaması hem üzücü hem de düşündürücüdür.
Atatürk ve Ecevit döneminde kooperatiflere destek verildi. Bugün siyasetçilerimizden, kooperatiflerin bir bakanlıkta toplanmasını, kooperatiflerin finansman ihtiyacının karşılanması için Kooperatifler bankasının kurulmasını istemenin bir anlamı var mı bilemiyorum. Ben yine de kooperatifleri bir bakanlıkta toplayın çağrımı tekrarlıyorum. Tüm kooperatifler bir çatı altında toplanmalı, kooperatiflerin, birlikler, bölge birlikleri, merkez birlikleri ve tümünün tepede kooperatifler milli birliğinde toplanması sağlanmalı. Kooperatiflerin üst birliklere girmesi özendirilmeli.
Kooperatifler, ulusal ve evrensel barışı, dayanışma ve demokrasiyi güçlendirir. Kooperatifçiliğin toplumun güçsüz kesimleri için umut ışığı olabilmesi merkezi ve yerel yönetimlerin kooperatifleri desteklemesiyle mümkündür. Ancak tüm sivil toplum örgütlerine olduğu gibi kooperatiflere de kuşkuyla bakıldığını görüyoruz.
İnsan soyu yaşadıkça, işbirliği ve dayanışma olacak. İşbirliği ve dayanışmanın olduğu ortamlarda da kooperatifçilik gelişip güçlenecektir. Bugün kooperatiflere karşı çıkanlar unutulup gidecek, ama kooperatifçiliğe destek veren Atatürk’ün adı ve anısı hep yaşayacak, önümüzü aydınlatacaktır. Yazı bir çağrı ile noktalamak istiyorum: İlçelerimizde, kadın kooperatiflerimizin sayısı giderek artıyor. Yunusemre ve Şehzadeler ilçemizde de kadın kooperatiflerinin kurulmasının ardından, Büyükşehir Belediyemizin desteği ile Manisa Merkezde, Kadın Kooperatifleri Manisa Birliği kurulmalıdır. Ülkemizde kooperatifçilik hareketinin en güçlü olduğu bölge Ege Bölgesidir. Kadın Kooperatifçiliği hareketi de, Ege Bölgemizden, güzel kentimiz Manisa’dan filizlenip güçlendirilmelidir.
Kooperatiflerde bir araya gelen başta kadın kooperatifçilerimiz olmak üzere tüm kooperatifçilerimizin kooperatifler günü kutlu olsun.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder